Przypominamy, iż od 31 maja tego roku zasadniczej zmianie uległy przepisy kodeksu karnego dotyczące przestępstwa tzw. „niealimentacji”.
Dotychczas charakteryzowało się ono znamieniem uporczywości w narażaniu osoby uprawnionej do świadczeń alimentacyjnych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Obecnie ustawodawca zdecydował się na zmianę brzemienia przepisu art. 209 kk poprzez wyeliminowanie tzw. przesłanki uporczywości i wprowadzenie zapisu, iż do przestępstwa dochodzi jeżeli sprawca uchyla się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego oraz jeżeli „łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące”.
Nadto, wskazać należy, iż do chwili wprowadzenia omawianych zmian odpowiedzialności karnej podlegały osoby uchylające się od obowiązku alimentacyjnego wynikającego z ustawy lub orzeczenia sądowego, a obecnie dotyczy to wyłącznie obowiązku określonego orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo ugodą zawartą przed innym organem albo inną umową.
Dodatkowo została wprowadzona zasada zaostrzenia odpowiedzialności karnej w sytuacji, gdy sprawca czynu naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Przy czym do 31 maja 2017 r. niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych przez uprawnionego, stanowiła znamię przestępstwa niealimentacji generalnie, a nie w formie kwalifikowanej.
Pewnym nowum jest również wprowadzenie możliwości uchylenie się sprawcy przestępstwa od odpowiedzialności karnej z momentem, gdy dobrowolnie nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiści on w całości zaległe alimenty (tzw. czynny żal). Sąd odstępuje również od wymierzenia sprawcy przestępstwa, który naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, jeżeli nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiścił w całości zaległe alimenty, chyba że wina i społeczna szkodliwość czynu przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary.